Sygno kan worden benaderd als u op zoek bent naar een bewindvoerder & mentor

Onderbewindstelling van goederen is bedoeld voor mensen die door hun lichamelijke of geestelijke toestand tijdelijk of blijvend niet in staat zijn om hun financiële belangen te behartigen of problematische schulden hebben. Zijn de goederen van iemand geheel of gedeeltelijk onder bewind gesteld, dan mag diegene niet meer zelfstandig daarover beslissen. De bewindvoerder beslist daarover, zolang dat kan, in overleg met de betrokkene.

Mentorschap is bedoeld voor mensen die hun persoonlijke belangen (belangen die niet over geld en goed gaan) niet (of niet meer) kunnen behartigen. Het kan gaan om mensen met dementie, een verstandelijke beperking of een psychische stoornis. U kunt daarbij vooral denken aan beslissingen die moeten worden genomen over verzorging, verpleging, behande­ling of begeleiding. De mentor neemt dan, zoveel mogelijk samen met de betrokkene, de beslissing.

Wat betekent ‘bewindvoering & mentorschap’?

Bewindvoering is een beschermingsmaatregel en dient ter bescherming van iemands financiële belangen. De bewindvoerder behartigt die financiële belangen. Mentorschap is een beschermingsmaatregel en dient ter bescherming van iemands niet-financiële belangen. De mentor behartigt die belangen.

De hoofdtaak van de bewindvoerder is het beheren van alles wat onder bewind is gesteld. Dat wil zeggen, dat hij ervoor moet zorgen dat alles wat onder bewind is gesteld in stand blijft en goed wordt geëxploiteerd. Bovendien moet hij er de administra­tie over voeren. Tot de gewone werkzaamheden tijdens het bewind behoort ook het regelen van de financiële huishouding van de betrok­kene. Hieronder valt bijvoorbeeld belastingaangifte doen, maar ook het aanvragen van (bijzondere) bijstand, huurtoeslag of een persoonsgebonden budget (PGB).

Ook moet de bewindvoerder ervoor zorgen dat de inkomsten van degene voor wie het bewind geldt in de eerste plaats worden gebruikt voor zijn verzorging. Wanneer de betrokkene wil beschikken – zoals de wet dat noemt – over iets dat onder bewind is gesteld, moet hij de medewerking hebben van de bewindvoer­der. De betrokkene kan een goed dat onder bewind staat bijvoorbeeld niet geldig verkopen. Wil de bewindvoerder voor zo’n handeling geen toestemming geven, dan is het mogelijk dat de kantonrechter op verzoek van de betrokkene daarvoor toch vervangende toestemming geeft. Dat kan per brief aan de kantonrechter worden gevraagd.

De mentor neemt beslissingen over de verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding van iemand. Dit zijn dus allemaal beslissingen op het persoonlijke vlak. Daarbij kan het ook over feitelijke dingen gaan, zoals het inzien van een dossier. Degene die een mentor heeft, blijft handelingsbekwaam en kan in principe zelf de eigen financiële zaken behartigen (tenzij er een bewindvoerder is).

De mentor neemt beslissingen op het persoonlijke vlak en heeft bij het vervullen van die taak de plicht om de persoon zoveel mogelijk zelf te laten beslissen en om een zelfstandig optreden van zo iemand te bevorderen. Ook heeft de mentor tot taak om op andere gebieden op het persoonlijke vlak de belangen van iemand in de gaten te houden en hem raad te geven. De mentor heeft alle bevoegdheden die deze in het belang van zijn taak nodig heeft.

Ook hier geldt (evenals bij curatele) dat beslissen in hoogstpersoonlijke aangelegenheden niet mogelijk is. De mentor kan zich (evenals de curator) wel mengen in een relatie van de betrokkene, als deze een duidelijk negatief effect op hem heeft. De mentor kan de hulpverlener in dat verband instructies geven.

De mentor treedt ook op wanneer hij meent dat in de zorg fouten gemaakt (dreigen te) worden. Het zorgplan of behandelingsplan behoeft instemming van de mentor (als de betrokken persoon wilsonbekwaam is). Dit geldt niet voor hoogstpersoonlijke aangelegenheden die daarin zijn opgenomen, zoals de levensbeëindiging van de betrokkene. In een dergelijke situatie heeft datgene wat de mentor zegt de status van advies.

Mensen die onder bewind en mentorschap staan zijn, net als iedere meerderjarige, volledig aansprakelijk voor de schade die het gevolg is van een onrechtmatige daad van hen.

Toezicht op de curator, bewindvoerder en mentor

De kantonrechter houdt toezicht op de curator, de bewindvoer­der en de mentor. Hij kan hen te allen tijde voor verhoor bij hem roepen en is dan verplicht alle door de kantonrechter gewenste inlichtingen te geven. Ook kan de kantonrechter de administratie opvragen. De aanleiding kan bijvoorbeeld zijn dat anderen, zoals familieleden, bij de kantonrechter klagen, over het financiële beheer of over het feit dat zij betrokkene niet meer (zonder een goede reden) mogen ontmoeten.

Wat gebeurt er nadat het verzoek is ingediend?

Als het verzoek is ontvangen, vraagt de kantonrechter op een zitting de mening van de partner en familieleden over de gevraagde maatregel. Dit geldt ook voor de voorgestelde bewindvoerder die zich schriftelijk tot zijn of haar taak bereid heeft verklaard. De familieleden die schriftelijk hebben verklaard dat zij met de maatregel instemmen, worden in de regel niet meer voor de zitting opgeroepen. Ook vraagt de kantonrechter wat de betrokkene zelf van de maatregel vindt. Als de betrokkene zelf niet op de zitting kan verschijnen, kan de kantonrechter naar de betrokkene toe gaan.

Curatele- en bewindregister

Als een bewind wegens verkwisting of het hebben van problema­tische schulden is uitgesproken, wordt deze gepubliceerd in het curatele- en bewindregister. Hetzelfde geldt voor een bewind wegens geestelijke of lichamelijke toestand, als de kantonrechter dat beslist. Als onder het bewind goederen vallen die in een openbaar register zijn opgenomen, moet in dat register worden aangetekend dat die goederen onder bewind zijn gesteld. Het kan bijvoorbeeld gaan om een huis of een bedrijf. De bewindvoerder moet er voor zorgen dat zoiets in de openbare registers wordt vermeld.

Kosten en rechtshulp

Een gerechtelijke procedure kost geld. Voor een verzoek aan de kantonrechter betaalt u een bijdrage in de kosten van de rechtspraak: de griffierechten. Een verzoek aan de kantonrechter kunt u zelf doen. U hoeft daarvoor dus geen advocaat in te schakelen.

Einde van de maatregel

De maatregel eindigt, als de persoon om wie het gaat weer zelf de belangen kan behartigen. In zo’n geval moet de kantonrechter de onderbewindstelling en het mentorschap wél eerst opheffen. De rechter doet dit als de redenen voor de maatregel er niet meer zijn. Verder eindigt de onderbewindstelling en het mentorschap als die door een ondercuratelestelling wordt vervangen.